27 Aralık 2009 Pazar

Orada Filmi ve "Yabancılaşma"nın ekseni


Orada filminin ön gösterimi, talihsiz bir güne denk geldi. Zeki Ökten için anma töreni düzenlenen saate rastlıyordu. Bunu için ikinci bir ön gösterim yapıldı. Ben saat 14.00’te bütün günümü mahvetme pahasına Şişli’ye gidip filmi seyrettim!

Galatasaraylı (biri lisesinden, diğeri üniversitesinden) iki genç sinemacının yazıp yönettiği filmin kasvetli bir havası ancak ilginç yanları var. Anneleri ölen abla-kardeşin gasilhane ve mezarlık tecrübesi, sadece aile içi yabancılaşmanın değil, aynı zamanda ulusal kültürün çok önemli bir parçası olan cenaze rütieli üzerinden ulusal kimliğe yabancılaşmayı içermesi bakımından dikkat çekiyor.

Bu çerçevede cenaze namazını açalım: Paris’ten gelen Mazhar (Sinan Tuzcu), Ablası Neslihan’ın (Dolunay Soysert) zorlaması ile annesinin cenaze namazında saf tutmak zorunda kalır (Alev Alatlı’nın kulakları çınlasın). Namazın nasıl kılınacağını bilmediği için yanındaki cemaati göz ucu ile takip etmeye çalışarak yalan yanlış bir şeyler yapar. Saf tutan diğer kişiler de aynı şekilde cenaze namazında ne yapacaklarını bilememektedirler! Yani Müslüman bir ülkede cemaatin pek çoğu ki, zaten toplama bir cemaattir, cenaze namazı kılmayı doğru dürüst bilmemektedir! İşte yönetmenlerin gözlemleri bu anlamda enteresandı. Ancak aynı sahnede şunu anlayamadım: cenaze namazını kıldıran imam, Şafiî mezhebinden miydi ki, her tekbirde ellerini kaldırıldı ve kulak memesine dokundu? Yoksa sadece bir kargaşayı vermek bakımından mı böyle bir mizansen düzenlendi? Veya ekip de Şafii ve Hanefi mezheplerinde cenaze namazınını nasıl kılındığını bilmiyor muydu?
Çok merak ettim!

Senarist ve yönetmen Hakkı Kurtuluş ile Melik Saraçoğlu’nun daha ilk filmlerinde neden böyle kasvetli bir konu seçtiklerini düşündüm ama bulamadım. Diğer yandan hikâye bir sinema filmi yerine bir tiyatro eseri olarak sahnelenseydi daha iyi olurdu...  İki sinema sevdalısı gencin ilk film denemesi hakkında sorulacak suru şu: Orada seyirciden ziyade kendiniz için çektiğiniz bir film gibi görünüyor.  Ne dersiniz?

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder